Contenuto

Sa musca macedda

Si narra che quando gli antichi desideravano proteggere un tesoro, lo custodissero in una botte accanto alla quale ne ponevano un’altra identica piena di musca macedda. E’ per questa ragione che nessuno aveva il coraggio di andare a cercare i vari tesori sparsi per la Sardegna, come quello delle domus de ugia, vicino ad Esterzili, o della chiesa dell’antica città di Valenza, vicino a Nuragus, o, infine, del Castello di Monreale, fra Sardara e San Gavino, di cui parla questa legenda.

Il Castello di Monreale un tempo era molto grande, con mura possenti ed eleganti torrioni. Il padrone del castello era un nobile ricco e potente, ma anche arrogante e malvagio, per cui tutti gli abitanti dei dintorni lo detestavano e l’avrebbero volentieri assassinato. Lui sapeva benissimo dell’odio che la sua potenza gli aveva attirato contro e, per paura di cadere in qualche imboscata, rimaneva chiuso notte e giorno nel maniero, circondato da una piccola schiera di servitori agguerriti e maligni quanto lui. Le rare volte che usciva andava a Oristano, ma in questi casi si serviva di un cunicolo sotterraneo che si era fatto costruire in gran segreto. Per colmo di prudenza poi montava un cavallo a cui aveva messo i ferri al contrario, così che nessuno avrebbe potuto seguire le sue impronte.

Secondo la leggenda il cunicolo esiste ancora e sotto le rovine c’è anche il tesoro del castellano, chiuso in una botte ben nascosta. Nessun abitante della zona però vuole andare a cercarlo, infatti si  insieme alla botte, con il tesoro, quell’uomo malvagio ne seppellì un’altra identica piena di musca macedda.

Sa musca macedda

Nant ca candu is antigus boliant cuai unu scusòrgiu, ddu poniant in d-una carrada e acanta nci ndi poniant un'àtera ugualis prena de musca macedda. Est po cust'arrexoni chi nemus s'acunotàt a andai a circai is scusòrgius spratus in Sardìnnia, che su de is domus de ugia, acanta de Isterzili, o su de sa crèsia de sa tzitadi antiga de Valenza, acanta de Nuragus, o, apuntu sa de su Casteddu de Murriali.

Su Casteddu de Murriali unu tempus fiat mannu meda, cun murus mannus e poderosus e turris gallosas. Su meri de su casteddu fut unu nòbili arricu e poderosu, ma fut malu e barrosu, est po cust'arrexoni chi totu is abitantis de su logu ddu tirriànt e na’ ca ddu iant a ai mortu cun prexeri. Issu ge ddu sciriat de sa tìrria chi su poderi ddi iat portau e po timoria de nci arrui in calincuna impostadura, si nd'abarràt acorrau dii e noti in su casteddu, ingiriau de una truma de serbidoris armaus e malus e che issu etotu. Is pagus bortas chi nci bessiat andàt a Aristanis, ma in custas ocasionis setziat unu cuaddu ferrau cun is ferrus postus a s'imbressi, po chi nemus essit pòtziu sighiri s'arrastu.

Su contu narat ca su cundutu s'agatat ancora, e asuta de sa perda arruta de su casteddu ddoi est ancora su scusòrgiu de su meri de su casteddu, serrau aintru de una carrada beni cuada. Nemus de is abitantis de cussus sartus perou bolit andai a ddu circai, ca impari a sa carrada cun su scusòrgiu, s'òmini malu ndi iat tudau un'àtera ugualis prena de musca macedda.